Premiera oratorium Sprawiedliwe z udziałem solistów Polskiej Opery Królewskiej i instrumentalistów Filharmonii Narodowej oraz chórów Ave i Luvenis odbędzie się 29 lutego (godz. 15.00) w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu.
– W ten sposób oddamy hołd bohaterskim zakonnicom, które z wielkim heroizmem i odwagą masowo ratowały dzieci żydowskiego pochodzenia – mówi Bartłomiej Włodkowski z Fundacji AVE, która współorganizuje wydarzenie w ramach „Programu Niepodległa”.
Zakonnice podczas okupacji otworzyły swoje serca i drzwi klasztorów, aby ratować życie Żydom, głównie dzieciom. Ukrywały je w swoich domach, szpitalach i zakładach opiekuńczych. Na czele akcji stała m. Matylda Getter, przełożona prowincjalna Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. Zakonnice w ratowanie osób pochodzenia żydowskiego włączyły się z obowiązku sumienia, podobnie jak inni duchowni i świeccy.
Reklama
12 Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi otrzymało medal „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”.
Matka Getter urodziła się 25 lutego 1870 r., w wieku 17 lat wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Rodziny Maryi. Najpierw pracowała jako nauczycielka i wychowawczyni młodzieży, potem była m.in. przełożoną domów zakonnych w Odessie, Petersburgu i Warszawie.
– Już w czasach I wojny światowej ratowała ubogich, wysiedleńców, otworzyła też szpital w Warszawie i zorganizowała na Pradze „Ognisko Rodziny Maryi”, dom dla sierot ofiar I wojny światowej – opowiada s. Teresa Antonietta Frącek, archiwistka Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.
Matka Getter była założycielką 25 nowych domów wychowawczych i opiekuńczych dla dzieci nie tylko w stolicy, lecz także m.in. w Ostrołęce, Wilnie czy Augustowie. W placówkach tych podczas wojny wśród polskich dzieci były ukrywane dzieci żydowskie.
Reklama
W czasie okupacji niemieckiej i sowieckiej m. Matylda niosła pomoc ludności cywilnej, wojskowym, osobom należącym do podziemnych formacji, wysiedlonym oraz Żydom. Siostrom mówiła: „Pomóc komu trzeba, nikogo nie wydawać”.
Najwięcej Żydów, w tym dzieci i młodzieży przeszło przez Dom Prowincjalny przy ul. Hoz˙ej 53, gdzie obecnie powstaje Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich im. m. Matyldy Getter. To właśnie stąd były kierowane do sierocińców. Dziewczęta trafiały do pracy do zaufanych rodzin, osoby starsze do klasztorów.
– Do dziś dostajemy nowe informacje na temat ocalałych dzieci, zgłaszają się też do nas kolejne uratowane osoby pochodzenia żydowskiego – mówi s. Frącek.
W tym roku Zgromadzenie świętuje 150. rocznicę urodzin m. Matyldy Getter, pośmiertnie odznaczonej medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Z tej okazji poetycko-muzyczne oratorium przez cały rok będzie prezentowane w różnych miejscach stolicy.
