Rozporządzenie Prezydenta RP w tej sprawie dotyczy dawnego opactwa cysterek dotyczy bazyliki pw. św. Bartłomieja Apostoła i św. Jadwigi Śląskiej oraz tutejszego klasztoru. Od 1871 r. znajduje się tam Dom Generalny sióstr boromeuszek, które od 150 lat żyją i świadczą dzieła miłosierdzia w Trzebnicy.

Zespół dawnego opactwa cysterek został uznany za Pomnik historii ze względu na „wartości historyczne i artystyczne, materialne i niematerialne, a także autentyczność substancji zabytku” - stwierdza dokument prezydenta. Wyjaśnia, że „zespół jest cennym dziełem sztuki romańskiej, gotyckiej i barokowej, a jako mauzoleum Piastów Śląskich oraz sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej ma szczególne znaczenie dla kultury i dziejów Polski”.

Dla sióstr boromeuszek, które obecnie mieszkają w klasztorze i troszczą się o dobry stan budynku, by zachować historię i ducha dziejów tego miejsca, jest to szczególne wyróżnienie. „Wierzymy, że podniesie to prestiż i znaczenie tego obiektu, ale też całego miasta Trzebnicy i przyczyni się do wzrostu ruchu pielgrzymkowego i turystycznego. Mamy też nadzieję, że zwiększy szanse na pozyskiwanie znaczniejszych dotacji na uratowanie klasztoru przed zniszczeniem” - mówi KAI s. Krzysztofa Kubaj, ekonomka generalna boromeuszek trzebnickich.

Obecnie trwa III etap remontu dachu. Jak przyznają siostry, stan dachu jest katastrofalny. „Musimy zwiększyć tempo prac, by można było nadal udostępniać klasztor pielgrzymom i zwiedzającym, by organizować w nim spotkania kulturalno-naukowe, by móc nadal prowadzić w nim działalność medyczną, opiekuńczą i charytatywną, rekolekcje, świetlicę i inne dzieła będące kontynuacją miłosiernej posługi św. Jadwigi Śląskiej - patronki i współfundatorki naszego klasztoru” - przyznaje s. Krzysztofa.

Klasztor w Trzebnicy ufundował książę Henryk Brodaty w 1202, na prośbę swej żony Jadwigi. Był pierwszym żeńskim konwentem cysterskim na ziemiach polskich, a jednocześnie jedyną w ówczesnej Europie wielką bazyliką zbudowaną dla cysterek. W 1268 dobudowano kaplicę pw. św. Jadwigi - pierwszą na ówczesnych ziemiach polskich w pełni gotycką budowlę. Zbarokizowane wnętrze kościoła dekorują dzieła autorstwa najwybitniejszych artystów działających w tym czasie na Śląsku, m.in.: Michaela Leopolda Willmanna, Philippa Christiana Bentuma i Franza Josepha Mangoldta.

Pomnik historii jest jedną z czterech form ochrony zabytków. Uznanie za Pomnik Historii oznacza nadanie danemu zabytkowi lub parkowi kulturowemu szczególnej rangi ze względu na jego wartość dla kultury narodowej. To wyróżnienie Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przyznał blisko 60 zabytkom w kraju, m.in. zespołowi klasztoru oo. paulinów na Jasnej Górze i gnieźnieńskiej archikatedrze.